Het testament

HET OPMAKEN VAN EEN TESTAMENT

  • Het testament is een document waarin een persoon zijn uiterste wilsbeschikking te kennen geeft en de bestemming van al zijn eigendommen vastlegt.
  • Het hebben van een testament verzekert ons ervan dat onze laatste wilsbeschikking zal worden uitgevoerd wanneer wij komen te overlijden; bovendien worden er misverstanden voorkomen en wordt de verdeling van onze erfenis eenvoudiger.
  • Daarom is het belangrijk, zeker vanaf een bepaalde leeftijd of in het geval van een bepaalde slechte gezondheid, een testament op te maken.
  • Er bestaat geen internationale richtlijn met betrekking tot testamenten die in het buitenland worden opgemaakt, maar de meerderheid van de landen die lid zijn van de Europese Unie heeft een Verdrag ondertekend, (Convenio de la Haya, 1961) dat het mogelijk maakt een testament te verlijden, conform de wetten van het land waar men woont, of het land waar de eigendommen die in het testament worden genoemd zich bevinden. Hierdoor ondervindt een Europese burger over het algemeen geen problemen met het redigeren van een testament in Spanje.
  • Voor een buitenlander die goederen in Spanje heeft is het meest voor de hand liggende, als de wet in zijn land van herkomst dit toestaat, een testament op te maken in Spanje. Het opmaken van een testament in Spanje is vrij goedkoop en verzekert een eenvoudige verdeling van de goederen in een later stadium.

TESTAMENTEN IN SPANJE

In Spanje bestaan er, in principe, drie soorten testamenten: het holografische, het gesloten en het open testament.

  • Holografisch: Dit testament dient geheel eigenhandig te worden geschreven door de testateur. Deze vorm kent verschillende nadelen. Men krijgt geen advies vooraf van de notaris; het testament kan zoek raken; na het overlijden van de testateur moet het testament op de Rechtbank worden geratificeerd.
  • Gesloten: De testateur gaat naar de notaris en levert zijn testament in. Dit wordt in een enveloppe gedaan en verzegeld. Ook deze vorm kent belangrijke nadelen zoals het ontbreken van een controle op de wettelijkheid van de inhoud van het testament of de noodzakelijkheid het testament bij de Rechtbank te ratificeren na het overlijden van de testateur.
  • Open: Dit is de meest gangbare en aanbevelenswaardige vorm. Het testament wordt rechtstreeks bij de notaris verleden en kent een groot aantal voordelen:
    • Men krijgt advies van de notaris over de meest wettelijke manier om datgene te bereiken wat men met zijn goederen wil doen;
    • De kosten zijn laag, over het algemeen, tussen de 40-60€
    • Het testament blijft onder het beheer van de notaris en wordt ingeschreven in het Testamentenregister (Registro de Últimas Voluntades) wat ertoe bijdraagt dat de uiterste wilsbeschikking van de testateur wordt nageleefd.
    • Bij deze vorm is het bovendien niet nodig, wanneer de testateur eenmaal overleden is, het testament te ratificeren bij de Rechtbank.

HET OPEN TESTAMENT

  • Om in Spanje een open testament te verlijden is het slechts vereist, ouder te zijn dan 14 jaar en niet ontoerekeningsvatbaar te zijn.
  • Men meldt zich op het kantoor van de notaris en overlegt het identiteitsbewijs (paspoort of residentiekaart…) en het NIE nummer (Número de Identificación de Extranjeros… ) en in het geval van Communautaire burgers, het Certificaat van Inschrijving in het Centrale Register voor Buitenlanders, indien men dit bezit.
  • Over het algemeen is de aanwezigheid van twee getuigen vereist.
  • Als de testateur geen Spaans spreekt, of wil dat zijn testament ook in de eigen taal wordt geredigeerd, neemt hij een tolk mee die niet noodzakelijk beëdigd hoeft te zijn. De tolk vertaalt de laatste wilsbeschikking naar het Spaans en het testament wordt in twee talen opgemaakt, bij voorkeur in twee kolommen op eenzelfde pagina. Ook wordt de taal die de voorkeur heeft van de testateur, daarbij aangegeven.
  • Een testament kan te allen tijde worden gewijzigd. Er kan een nieuw testament worden verleden, dat het vorige vervangt en op dezelfde wijze wordt geregistreerd.
  • Het is interessant aan de notaris op te geven dat het testament uitsluitend betrekking heeft op de goederen in Spanje. Hiervan wordt akte opgemaakt.
  • Het is aan te bevelen een kopie van het Spaanse testament toe te voegen aan het testament uit het land van herkomst en omgekeerd. Dit voorkomt misverstanden achteraf. Het is in bepaalde landen zelfs mogelijk het Spaanse testament in te laten schrijven in het desbetreffende Testamentenregister.
  • De burgers van bepaalde landen, waaronder de landen die het voornoemde Verdrag van Den Haag hebben ondertekend, kunnen door middel van een Spaans testament over al hun goederen beschikken (zowel de goederen in Spanje als die in het land van herkomst). Het is echter raadzamer twee testamenten te doen verlijden en het onderlinge verband aan te geven.

De Uiterste wilsbeschikking

Behalve het Testament bestaat er in Spanje de mogelijkheid dit soort documenten te ondertekenen.

Door middel van dit document verklaart een meerderjarig persoon of een geëmancipeerde minderjarige, die bij volle verstand is en niet als juridisch onbekwaam wordt geacht, welke medische handelingen er verricht moeten worden wanneer hij zich in een situatie bevindt waarin de omstandigheden die zich voordoen, het hem niet mogelijk maken vrij zijn wil te uiten. Ook kan hij beslissen over zijn orgaandonatie of de ter beschikkingstelling van zijn lichaam aan de wetenschap.

Dit document kan verleden worden ten overstaan van een Notaris of ten overstaan van de Gezondheidsadministratie en zal in ieder geval in het desbetreffende register worden ingeschreven.

ERVEN IN SPANJE

Wanneer iemand overlijdt en goederen heeft in Spanje, moeten zijn erfgenamen een aantal zaken in orde maken en daarbij de benodigde documentatie voorleggen. De belangrijkste daarvan zijn:

  • De overlijdensakte. Deze is te verkrijgen bij het Bevolkingsregister in de laatste woonplaats van de overledene. In Spanje dienen, vanaf de datum van het overlijden, minimaal vijftien dagen te verstrijken alvorens deze akte wordt verstrekt.
  • Een certificaat uit het Testamentenregister waaruit blijkt of de overledene in Spanje een testament heeft doen verlijden of niet. Zo ja, dient aangegeven te worden bij welk notariaat het testament is opgemaakt. (Zie ook “Kantoren en Registers”)
  • Levensverzekeringencertificaat, waarmee kan worden geverifieerd of de overledene een levensverzekering had. Er wordt tevens nagegaan bij welke verzekeringsmaatschappij en onder welk polisnummer de verzekering is afgesloten. Dit dient ter latere vordering van de erfgenamen.
  • Indien aanwezig, een kopie van het testament dat verkregen wordt op het notariaat waar het testament is verleden. En anders, op elk willekeurig notariaat, een kopie van de zogenoemde Verklaring van Erfgenamen (Declaración de Herederos), waarin de erfgenamen worden genoemd in geval er geen testament is opgemaakt, In bepaalde gevallen dient deze verklaring van erfgenamen te worden afgehandeld voor de Rechtbank.

Indien het om een persoon gaat die niet de Spaanse nationaliteit heeft, kan het zijn dat een aantal zaken in het buitenland moet worden geregeld en dat de benodigde documentatie ook elders moet worden verkregen. Om de documententen in Spanje van kracht te doen zijn, moeten zij voorzien zijn van de zogenoemde Apostille van Den Haag, en vertaald zijn door een beëdigde vertaler.

Behalve de genoemde documenten is het ook nodig die documenten, welke te maken hebben met de bezittingen van de overledene, te verzamelen.

  • Koopaktes (Escrituras) van onroerende goederen. Het is ook van belang de Nota Simple op te vragen bij het Eigendommenregister (Registro de la Propiedad) waarin de bezittingen worden genoemd en de desbetreffende bewijzen van betaling van laatst opgelegde Onroerend Zaak Belasting (IBI > Impuesto sobre los Bienes Inmuebles).
  • Bankafschriften die het saldo van de rekeningen van de overledene weergeven.
  • Documentatie over het wel of niet bestaan van een levensverzekering.
  • Documentatie over het wel of niet bezitten van voertuigen.

De erfgenamen dienen zich met alle genoemde documentatie te melden bij een Notariaat waar zij op een adequate manier zullen worden geïnformeerd over de nodige formaliteiten om de goederen van de overledene te hunner gunst in te schrijven.
Een belangrijke zaak is te weten dat men bij erfenis, over welk goed of recht dan ook dat zich in Spanje bevindt -daarbij inbegrepen gelden die men als begunstigde van een levensverzekering ontvangt- Successierechten en Algemene Belastingen op Donaties moet betalen. (Impuestos sobre Sucesiones y Donaciones > ISD).

SUCCESSIERECHTEN

Deze belastingen moeten worden betaald, onafhankelijk van of men in Spanje woont of elders. In het laatste geval bestaat er een aantal verschillen in de afhandelingprocedures.

De ISD wordt betaald door middel van formulier Model 650 of 652 (vereenvoudigde vorm) dat kan worden verkregen bij het Departement van Economische Zaken, Belastingen en Werkgelegenheid of op ieder ander Belastingkantoor. Het formulier kan ook worden opgevraagd via de Website van genoemd Departement.

Betaling geschiedt aan de Valenciaanse Deelregering als de overledene het laatst in de Valenciaanse Gemeenschap heeft gewoond. Als de overledene niet in Spanje woonachtig was, heeft betaling plaats bij het Rijkskantoor der Belastingen, door middel van het Nationale formulier Model 650 dat kan worden opgevraagd op de hierna opgegeven Website, en per post kan worden verstuurd naar het aangegeven adres.

Betaling heeft plaats na zes maanden, gerekend vanaf de datum van overlijden van de persoon waar de erfenis van wordt verkregen. Op verzoek kan deze termijn worden verlengd met nog eens zes maanden. Indien betaling niet binnen de daarvoor vastgestelde termijn plaatsvindt, wordt er een economische sanctie opgelegd.

Het bedrag dat uiteindelijk betaald moet worden, vormt een percentage van de totale waarde van de goederen. Dit percentage is hoger of lager, afhankelijk van een aantal variabelen in de berekening die gerelateerd zijn aan, bijvoorbeeld, de familielijn die men heeft ten opzichte van de overledene of de totale waarde van de erfenis. De bedragen die betaald worden en ook de mogelijke kortingen hierop, kunnen worden geraadpleegd in de hierna aangegeven wettelijke teksten.

In het geval van het bestaan van onroerende goederen zullen de erfgenamen tevens, bij de desbetreffende Gemeente de zogeheten Impuesto sobre el Incremento del Valor de los Terrenos de Naturaleza Urbana (IIVTNU) Belasting over de Waardetoename van Stedelijk Grondgebied, ook bekend als “plusvalía municipal” de “Gemeentelijke Meerwaarde” moeten voldoen.

VERWIJZINGEN NAAR BESTAANDE WETGEVING

  • Hoofdstuk I, Titel III Boek III van het Burgerlijk Wetboek, (Código Civil) Artikelen 662 – 743.
  • Hypothecaire Wet, (Ley Hipotecaria) Decreet van 8 februari 1946.
  • Hypothecair Reglement (Reglamento Hipotecario) Decreet van 2 juni 1944.
  • Wet 29/1987, 18 december, aangaande de Successierechten en Algemene Belastingen op Donaties, (Ley del Impuesto sobre Sucesiones y Donaciones).
  • Koninklijk Besluit 1629/1991, 8 november, waarmee het Reglement aangaande Successierechten en Algemene Belastingen wordt goedgekeurd, (Real Decreto por el que se aprueba el Reglamento del Impuesto sobre Sucesiones y Donaciones).
  • Wet van de Valenciaanse Deelregering 13/1997, 23 december, waarbij de Gewestelijke inning van de Inkomstenbelasting en overige Belastingen is gereguleerd.
  • Verdrag van de Haag (Convenio de la Haya) aangaande Wettelijke Conflicten met betrekking tot Testamentaire Bepalingen (oktober 1961) De landen van de Europese Unie die het Verdrag hebben ondertekend zijn: Duitsland, Oostenrijk, België, Denemarken, Spanje, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Luxemburg, Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Zweden, Ierland, Polen en Slovenië.
  • Verdrag van Bazel (Convenio de Basilea) met betrekking tot een systeem ter inschrijving van testamenten (mei 1972) De landen van de Europese Unie die het Verdrag hebben ondertekend zijn: België, Cyprus, Spanje, Estland, Frankrijk, Italië, Luxemburg, Nederland en Portugal.

KANTOREN EN REGISTERS

  • Notariaten in de Provincie Alicante waarvan de adressen zijn weergegeven op de hierna genoemde Web Pagina´s.
  • Algemeen Testamentenregister (Registro General de Actos de última Voluntad)
    Plaza de Jacinto Benavente, nº 3, bajo / CP 28012 Madrid
    Telefoon: 91 389 53 22
    Open voor publiek: maandag t/m vrijdag van 9-17.30 u. en zaterdag van 9-14 u.
  • Het Departement van Economische Zaken, Belastingen en Werkgelegenheid (Consellería de Economía, Hacienda y Empleo) – Territoriale Dienst van Alicante
    C/Churruca nº 25 / CP 03003 Alicante
    Telefoon: 012 / Fax: 965 126 414
    Open voor publiek: maandag t/m vrijdag van 9-14:00 u. en dinsdag en donderdag va 17-19 u.
  • Speciale Delegatie te Madrid van het Rijkskantoor der Belastingen (Delegación Especial de Madrid de la Agencia Estatal de Administración Tributaria. Oficina Nacional de Gestión Tributaria. Sucesiones no Residentes)
    Rijksbelastingkantoor. Successierechten van Niet Residenten.
    C/Guzmán el Bueno, 139 / CP 28071 Madrid
    Telefoon: 915 826 767 / Fax: 915 826 654
    Open voor publiek: maandag t/m vrijdag van 09:00 – 14:00 uur.

BELANGRIJKE WEBSITES

Wettelijke Kennisgeving: De in deze folder verstrekte gegevens zijn slechts van informatieve aard. Er kunnen geen rechten noch verwachtingen aan worden ontleend. Provinciale Staten van Alicante draagt in deze generlei verantwoordelijkheid voor de verstrekte informatie.