Dhr. Geert Cockx, geboren in Mechelen, maar opgegroeid in Leuven, is al 36 jaar in dienst van de FOD Buitenlandse Zaken. Sinds september 2020 is hij de Ambassadeur van België in Spanje. Eerder was hij al consul-generaal in Jeruzalem en ambassadeur in Singapore. Enthousiast vertelt hij over hoe het is om ambassadeur te zijn in een land als Spanje. En over de sterke band tussen Spanje en België, die steeds sterker wordt dankzij gelijke antwoorden op gedeelde uitdagingen. Nu hij de laatste rechte lijn van zijn verblijf ingaat, is het hoog tijd om even op gesprek te gaan voor een evaluatie na meer dan 3 jaar in Madrid. Een gesprek dat plaatsvindt aan de vooravond van de overdracht van het voorzitterschap van de Europese Unie door Spanje aan België.
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: Kan u zich even voorstellen?
Ik ben gehuwd en heb 2 volwassen zoons. Van opleiding ben ik politicoloog en economist. In mijn vrije tijd ga ik graag fietsen of wandelen. Ik houd van reizen, literatuur en fotografie.
Hoe was het om tot ambassadeur in Spanje benoemd te worden?
Een droom die uitkwam. Ik was al eens eerder, van 1992 tot ‘96 op post in Madrid, maar had nooit durven hopen dat ik nog eens kon terugkomen als ambassadeur. Na 3 ½ jaar in Spanje kan ik alleen maar zeggen dat de werkelijkheid mijn stoutste dromen heeft overtroffen.
Kunt u even uitleggen waaruit het takenpakket van een Ambassadeur eigenlijk bestaat?
Een ambassadeur vertegenwoordigt zijn land. Hij is voor het ontvangende land het eerste, en meest zichtbare, aanspreekpunt. Daarnaast leidt hij de ambassade. Die heeft 2 grote takenpakketten. Enerzijds de consulair taken, zeg maar de burgerlijke stand en de bijstand aan landgenoten, in Spanje uitgeoefend door een consul-generaal in Madrid, 3 beroepsconsuls, in Alicante, Barcelona en Tenerife, en 8 ereconsuls. Ik ben eveneens bevoegd voor Andorra, waar we ook een ereconsul hebben. Daarnaast is er het diplomatieke luik, met de zorg voor de bilaterale relaties, de opvolging van met name de Europese dossiers en de publieke diplomatie (acties om het imago van ons land in Spanje te bevorderen, ook via onze sociale media).
Hoe ziet een gewone werkdag er voor u uit?
Ik heb het geluk een baan te hebben zonder “gewone” werkdagen. ‘s Ochtends probeer ik de beheerstaken af te werken en ‘s avonds zijn er de sociale verplichtingen. Tussenin werk ik zoveel mogelijk de inhoudelijke taken af.
U bent aangekomen midden september 2020 onder moeilijke omstandigheden door de tweede Corona-golf. Hoe kijkt u daarop terug?
Het was een uitdagende periode. Enerzijds moesten we onze landgenoten op de hoogte houden van de veranderende maatregelen in 17 verschillende autonome gemeenschappen. Anderzijds moest het “gewone” werk verdergaan – met telkens de helft van ons team in telewerk. “Elk nadeel heb ze voordeel” zei Johan Cruijff al. We hebben ons in die periode kunnen concentreren op een aantal kerntaken, zoals het verzorgen van onze relaties met Spanje en het moderniseren en uitbreiden onze communicatie (Facebook, Twitter – nu X, Instagram, een nieuwsbrief voor de Belgische gemeenschap, onze vernieuwde website). Wat het eerste betreft, konden we in 2021 zeer geslaagde bezoeken organiseren van toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Wilmès en premier De Croo.
In januari 2021 werden de diplomatieke ‘gezantschappen’ in Spanje en België verheven tot volwaardige ambassades. 100 jaar (intussen al 102 jaar) ambassade… Belangrijke verjaardag dus?
Ja, hoewel onze relaties veel en veel langer teruggaan. Zo’n verjaardag biedt de gelegenheid om eens stil te staan bij de stand van die relaties en al het goede extra in de verf te zetten. Ik zie de bezoeken van minister Wilmès en premier De Croo graag als onderdeel daarvan.
Heb je de mogelijkheid gehad om Spanje goed te leren kennen?
Gelukkig wel. Ik had bovendien het geluk om al eens eerder op post te zijn in Madrid. Ondanks de pandemie heb ik getracht zoveel mogelijk te proeven van de diversiteit van het land (geografisch, cultureel, gastronomisch …). Ik heb een steeds korter lijstje van plaatsen die ik nog hoop te bezoeken.
Welke periode in de Spaanse geschiedenis vindt u als diplomaat interessant?
Zonder verrassing: onze gemeenschappelijke geschiedenis. Van de uitwisselingen die in deze periode plaatsvonden, vinden we nu nog vele sporen terug. Kijk maar naar de ontelbare schilderijen en wandtapijten van bij ons die je verspreid over Spanje kan aantreffen. De Fundación Carlos de Amberes in Madrid, gesticht in 1594, bevordert ook vandaag nog de culturele relaties tussen Spanje en de XVII Provinciën.
Hoe sterk is de bilaterale relatie tussen Spanje en België?
Zonder overdrijving, zeer sterk. Daar zijn historische redenen voor, maar ook vandaag ondervind ik dat we cultureel en qua mentaliteit vaak op dezelfde golflengte zitten. Ik stel vast dat ik als ambassadeur van België overal zeer goed ontvangen word. Het bezoek van minister Lahbib begin dit jaar heeft ons toegelaten de banden extra aan te halen.
Kan de bilaterale relatie nog verder uitgebreid worden?
Daar werken we elke dag aan. Uitgebreid en verdiept. 2025 wordt in dat verband een belangrijk jaar. Dan zal Spanje zich opnieuw op het prestigieuze Europalia-festival kunnen voorstellen aan een Belgisch en Europees publiek. Wie zich zoals ik nog de editie 1985 herinnert, weet dat we ons aan iets bijzonders mogen verwachten.
Is het goed samenwerken met de Spanjaarden?
Jazeker. Ik kan dat bijna dagelijks vaststellen. Zoals eerder gezegd, zitten we in grote mate op dezelfde golflengte. Je kan je op hen verlaten. Het “mañana”-cliché klopt al lang niet meer – als het al ooit geklopt heeft.
Wat kan België leren van de Spanjaarden?
Terecht trots zijn op ons land en zijn vele troeven.
Waar zijn de Spanjaarden benieuwd naar als het over België gaat?
Onze cultuursteden en hun historische banden met Spanje. Onze gastronomie. Ze hebben ook veel vragen over het samenleven van de Nederlands- en Franstaligen in België. Onze “gesofisticeerde” institutionele structuur oefent een grote fascinatie uit.
Wat vindt u leuk aan Spanje?
Bijna alles. Hier komt een zeer onvolledig lijstje: uit eten gaan en de gerechten delen, manchego-kaas en de heerlijke combinatie met ons Trappistenbier, de grote diversiteit in mensen en landschappen, de hartelijkheid waarmee je hier – zeker als Belg – ontvangen wordt …
Wat heeft Spanje wel dat België niet heeft en omgekeerd?
De kwaliteit van het licht. De ruimte, spectaculaire en afwisselende landschappen. Mijn Spaanse vrienden zouden hier langere openingsuren aan toevoegen. In België hebben we de fiets- en wandelknooppunten, onze eigen culinaire tradities, de museumpas, Tomorrowland, het grootste festival ter wereld voor elektronische dansmuziek, …
Wat doet u als u uw stropdas afdoet?
Dan trek ik de bergen in voor een lange, ontspannende wandeling. In het voorjaar hoop ik de Camino naar Santiago te doen. Of ik ga op citytrip naar een Spaanse stad die ik nog niet goed ken, gewapend met mijn camera. Tijdens de pandemie heb ik me verdiept in de hedendaagse Spaanse literatuur.
Er is een rijke Spaanse cultuur en literatuur. Hoe breng je als ambassadeur de Belgische onder de aandacht?
Ik heb kunnen vaststellen dat de Belgische podiumkunsten goed gekend zijn in Spanje. Alleen al in Madrid is het aanbod overweldigend. Soms kan de ambassade nog een klein duwtje geven om hen nog meer in beeld te brengen. We werken daarbij graag samen met de collega’s van WBI in Madrid en van Visit Flanders en Visit Brussels in Barcelona.
Als ambassadeur hebt u de nieuwsbrief in het leven geroepen? Wat zijn de reacties? Kan u misschien nog even uitleggen hoe geïnteresseerden hierop kunnen inschrijven?
De reacties zijn overwegend positief. We proberen wat over onszelf en onze activiteiten te vertellen. En tegelijk wat praktische informatie te geven. Onderaan de welkomstpagina van onze website vind je een knop “abonneer u op onze nieuwsbrief”. We krijgen graag suggesties van onze lezers om nog beter aan hun wensen tegemoet te komen.
Onlangs werd de website (www.diplomatie.belgium.be) ook in een nieuw kleedje gestoken… waarom?
In een eerste fase werd de website van de FOD Buitenlandse Zaken volledig vernieuwd: er kwam een nieuwe en vlottere huisstijl; de site is toegankelijker geworden, ook voor blinden en slechtzienden, en de informatie is beknopter gemaakt. Sinds 13/12 zijn de websites van onze 95 diplomatieke vertegenwoordigingen op dezelfde manier vernieuwd. Ik nodig alle lezers graag uit om onze website te (her)ontdekken.
Wat hoopt u nog te verwezenlijken tijdens uw ambtsperiode in Spanje? Hebt u specifieke doelstellingen?
Tijdens de eerste helft van 2024 neemt België het voorzitterschap waar van de Europese Unie. We bereiden een hele agenda met activiteiten voor: Europa, mode, muziek … Daarmee hopen we ons land nog meer in het zonnetje te zetten. Alles zal te volgen zijn via onze sociale media. Ik heb het geluk op een uitstekend team te kunnen rekenen om mij hierin bij te staan.
Hoe belangrijk vindt u het bestaan van Vlamingen in de Wereld voor de uitgeweken Vlamingen?
Heel belangrijk. Jullie verrichten bijzonder nuttig werk voor de Vlamingen in Spanje. En het is voor ons ook een goed kanaal om informatie aan onze landgenoten te bezorgen. We hopen in de toekomst onze uitstekende samenwerking te kunnen voortzetten.
Welke boodschap wenst u mee te geven aan de talrijke Vlamingen aan de Costa Blanca?
Ik weet dat ze evenveel genieten van Spanje als ik. Blijf dat vooral doen! Uit mijn vele contacten met Spaanse instanties, leer ik dat de Belgische gemeenschap hier ten zeerste gewaardeerd wordt. Ze integreert zich goed en heeft absoluut niet de bedenkelijke reputatie die andere landen met zich meeslepen. Voeg dus maar toe dat ik er trots op ben hen te mogen vertegenwoordigen.
