De Romeinen hebben langs de kust van de provincie Alicante vele getuigenissen van hun lange aanwezigheid achtergelaten. Lucentum (Alicante), Denia en Elche spannen daarbij de kroon maar ook Villajoyosa, in die tijd Alon genaamd, blijkt steeds meer een belangrijke Romeinse stad te zijn geweest. Naast de vele getuigenissen die al aan het licht kwamen heeft men vorige week ook weer enkele belangrijke vondsten gedaan in de wijk Plans, een grote collectie bronzen decoratieve voorwerpen uit de eerste en tweede eeuw, duidelijk behorend tot een belangrijke familie.
De oostkust van Spanje viel in Romeinse handen na de Tweede Punische Oorlog (218 tot 201 voor Christus) tegen Carthago (waarin Hannibal een grote rol in speelde).
Met de overwinning op Carthago kwam de oostkust van Spanje in Romeinse invloedsfeer te liggen. En de Romeinen, imperialistisch dat ze waren, konden het nieuwe gebied goed gebruiken voor het verbouwen van olijfbomen, visserij en als productiecentrum van dat meest Romeinse van alle voedingsmiddelen: garum, gefermenteerde vissaus.
Na de Romeinse burgeroorlogen van de eerste eeuw voor Christus (die rondom Julius Caesar en Augustus) werd de oostkust van Spanje een handige plek om pensionerende soldaten heen te sturen. Zo landden er tijdens de heerschappij van keizer Augustus meerdere Romeinse families in de omgeving van Alicante, waar ze nieuwe nederzettingen stichtten of oude Iberische, Griekse of Carthaagse nederzettingen bezetten.
Allon was één van deze nederzettingen in de regio van Alicante. De locatie van de stad was goed gekozen, aan de monding van een rivier aan een baai die dienst kon doen als natuurlijke haven. Het bleek de perfecte tussenstop op de druk bevaren zeeroute van Zuid-Spanje naar Zuid-Frankrijk, waar schepen volgeladen met amforen olijfolie en garum af en aan voeren en soms zonken. Voor de kust van Villajoyosa zijn er meerdere scheepswrakken gevonden. Het archeologisch museum Vilamuseu rapporteert voortdurend over de opgravingen van Bou Ferrer, een Romeins scheepswrak dat vlak voor de kust van Villajoyosa ligt.
Dat er in Allon geld verdiend werd blijkt uit het recent aangetroffen badhuis, gevonden mozaieken, maar ook uit het Romeinse grafmonument dat tegenwoordig de naam Torre de San Josep (Toren van Sint Jozef) of Torre de Hércules (Toren van Hercules) draagt (de toren is overigens van geen van beiden). Dit is het grootste overgebleven Romeinse grafmonument van Spanje en het is gratis te bezichtigen op een bijzondere locatie aan de rand van Villajoyosa, met uitzicht op de zee.
Er moet nog een hoop gebeuren op het gebied van archeologisch onderzoek. Het huidige Villajoyosa ligt recht op de toenmalige Romeinse nederzetting en dit belemmert structureel onderzoek. Zo weten we bijvoorbeeld niet hoe Allon zich heeft ontwikkeld in de eeuwen dat het Romeinse Rijk aan het inzakken was. Het enige dat we vrijwel zeker weten is dat Allon als nederzetting niet meer bestond toen de huidige stad Villajoyosa werd gesticht rond 1300.
